Co jest dobre na wątrobę?

Zdrowie wątroby ma ogromny wpływ na samopoczucie i ogólną kondycję. Narząd ten bierze udział w wielu procesach fizjologicznych i nieustannie pracuje na to, aby organizm prawidłowo funkcjonował. Czy wiesz, jak możesz mu pomóc?

Kobieta po 40. w białym t-shircie, dbająca o zdrową wątrobę, stoi w kuchni i trzyma 2 talerze – jeden z owocami, drugi z rogalikami maślanymi.

Pamiętaj, że wszystko, co dobre na wątrobę, jest dobre także dla Ciebie. Dowiedz się, jak zadbać o ten ważny narząd i jak wesprzeć jego codzienną aktywność.

Jakie funkcje w organizmie pełni wątroba?

Wątroba, jako największy gruczoł w organizmie człowieka, pełni wiele ważnych funkcji. Przetwarza składniki odżywcze, takie jak węglowodany, białka i tłuszcze. Wytwarza, gromadzi i uwalnia glukozę, przekształca nadmiar aminokwasów w glukozę i mocznik, a także rozkłada lipidy na kwasy tłuszczowe. Magazynuje również energię w postaci glikogenu oraz witaminy i minerały.

Wątroba przekształca także hem w bilirubinę, która jest wydalana przez drogi żółciowe. Ponadto wydziela żółć – niezbędną do trawienia tłuszczów. Odpowiada też za detoksykację organizmu – filtruje szkodliwe substancje i pomaga je usunąć.1

Jak powinna wyglądać dieta na wątrobę?

Aby wesprzeć zdrowie swojej wątroby, zacznij od regularnego spożywania posiłków – jedz o stałych porach, aby uniknąć nagłych skoków poziomu cukru we krwi. Co jest dobre na wątrobę? Każdego dnia staraj się zjeść co najmniej 400 g warzyw i owoców, ale pamiętaj, by warzywa dominowały – są mniej kaloryczne i zawierają mniej cukrów prostych.

Zamiast sięgać po produkty przetworzone i fast foody, wybieraj pełnoziarniste pokarmy, które dostarczają błonnika i wspierają trawienie. Dieta na wątrobę powinna obejmować zdrowe źródła białka, takie jak ryby, drób, jaja czy nasiona roślin strączkowych.

Zdrowe tłuszcze roślinne, takie jak oliwa z oliwek czy olej rzepakowy, powinny zastąpić tłuszcze zwierzęce – są one bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe.

Pamiętaj, by pić co najmniej 2 litry wody dziennie – to wspomoże wątrobę w procesach detoksykacyjnych.2

Nawyki żywieniowe, których wątroba „nie lubi”

Niestety istnieją także takie produkty, które mogą negatywnie wpłynąć na pracę wątroby. Ograniczaj sól w swojej diecie, używając zamiast niej aromatycznych ziół. Zwracaj uwagę na etykiety produktów, aby unikać tych, które zawierają dużą ilość soli, cukrów prostych i tłuszczów trans.

Alkohol najlepiej wyeliminować całkowicie, ponieważ nawet niewielkie ilości mogą wpływać toksycznie na wątrobę i zakłócać jej regenerację. Staraj się także ograniczyć spożywanie potraw smażonych, które są ciężkostrawne i stanowią źródło dodatkowego tłuszczu.3 Unikaj spożywania przetworzonych produktów, takich jak fast food czy dania instant. Charakteryzują się one wysoką gęstość energetyczną, co oznacza, że niewielka ich ilość zawiera dużo kalorii, a mało wartościowych składników odżywczych.2

Co jest dobre na regenerację wątroby?

Aby wspierać regenerację wątroby, niezbędne jest dostarczenie jej odpowiedniej ilości (i jakości) białka i węglowodanów. Białko stymuluje proces odbudowy komórek wątrobowych. Z kolei węglowodany dostarczają łatwo przyswajalnej energii, która wspiera procesy regeneracyjne.1

W kontekście regeneracji wątroby pomocne są także fosfolipidy. Integrują się one z uszkodzonymi fragmentami błon komórkowych hepatocytów, stabilizując ich strukturę, a także wykazują właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Dzięki temu przyczyniają się do zwiększenia zdolności wątroby do regeneracji.3

Aktywność fizyczna też ma znaczenie dla wątroby

Regularny wysiłek fizyczny może prowadzić do obniżenia poziomu aminotransferaz i poprawy profilu lipidowego, a to oznacza lepsze parametry metaboliczne.4 Co więcej, regularne ćwiczenia pomagają w kontrolowaniu masy ciała.2

Dlaczego warto przeprowadzać badanie wątroby?

Warto regularnie wykonywać badania wątroby, ponieważ wiele problemów z tym narządem może rozwijać się bez wyraźnych objawów.5

Regularne badania, takie jak próby wątrobowe6 czy testy przesiewowe w kierunku zakażeń wirusowych7, pozwalają monitorować zdrowie wątroby i ocenić jej funkcje. Dzięki nim możesz dowiedzieć się, czy wątroba prawidłowo pracuje.

Przypisy:
  1. 1

    Korab T., Konsultacja: dr hab. A. Konturek prof. UJ, Dieta w chorobach wątroby, Szpital Miejski Specjalistyczny im. Narutowicza, Kraków: https://www.narutowicz.krakow.pl/uploaded/FSiBundleContentBlockBundleEntityBlockFilesElement/filePath/578/dieta-w-chorobach-watroby-wyd.ii.pdf

  2. 2

    Taraszewska A.M i in., Żywienie w chorobie stłuszczeniowej wątroby, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, s. 34-36, Warszawa 2022: https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2022/11/4.-Zywienie-w-chorobie-stluszczeniowej.pdf

  3. 3

    Minárik P.,  Koscova E.,Niezbędne fosfolipidy w chorobach stłuszczeniowych wątroby, EFSM: 2022;2:220019 DOI: 10.52778/efsm.22.0019, .2022: https://www.efsm.online/pl_pl/article-overview/101/2021/essential-phospholipids-in-fatty-liver-diseases

  4. 4

    Wang, St., Zheng, J., Peng, Hw. et al. Physical activity intervention for non-diabetic patients with non-alcoholic fatty liver disease: a meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Gastroenterol 20, 66 (2020). https://doi.org/10.1186/s12876-020-01204-3

  5. 5

    Raport: Zdrowa wątroba. Krajowy program prozdrowotny, Kraków, 2018: https://ptmp.org.pl/wp-content/uploads/2016/10/zdrowa_watroba_info.pdf  [Dostęp online: 16.10.2024]

  6. 6

    Coates P., Badania czynności wątroby, Medycyna Praktyczna – Lekarz Rodzinny 11/2011: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/120195,badania-czynnosci-watroby,1 [Dostęp online: 16.10.2024]

  7. 7

    Zadbaj o wątrobę, PZH – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Red. Narodowy Fundusz Zdrowia, 2021: https://pacjent.gov.pl/archiwum/2021/zadbaj-o-watrobe  [Dostęp online: 16.10.2024]

Hepatil
Redakcja Hepatil

Może Cię zainteresować

Co jest dobre na wątrobę?

Wątroba - budowa i funkcje wątroby, po której stronie leży i co jej szkodzi

Wątroba, jako centralny element układu metabolicznego, pełni funkcję naturalnego „filtra”, odpowiadając za detoksykację krwi i uczestnicząc w wielu procesach metabolicznych
Czytaj
Jak umiarkowana aktywność fizyczna wspiera pracę wątroby?

Jak umiarkowana aktywność fizyczna wspiera pracę wątroby?

Czy wiesz, że Twoja wątroba korzysta na każdej formie ruchu, którą wprowadzasz do swojej codziennej rutyny?

Czytaj
Badanie wątroby – jak sprawdzić, czy moja wątroba jest zdrowa?

Badanie wątroby – jak sprawdzić, czy moja wątroba jest zdrowa?

Wątroba to jeden z najważniejszych organów w naszym ciele, odpowiedzialny za wiele ważnych funkcji.1 Z tego powodu dbałość o jej zdrowie jest niezwykle ważna.

Czytaj