Dlaczego Twoja wątroba potrzebuje wsparcia?
Twoja wątroba codziennie wykonuje szereg zadań, dzięki którym czujesz się dobrze, a Twój organizm działa jak dobrze naoliwiona maszyna. Ten narząd przetwarza składniki odżywcze, takie jak węglowodany, tłuszcze i białka. Magazynuje witaminy i składniki mineralne, a także neutralizuje toksyny. Wątroba wspiera również układ odpornościowy – pomaga neutralizować chorobotwórcze drobnoustroje.
Mimo jej zdolności do regeneracji1 nieodpowiednia dieta, brak aktywności czy używki mogą nadmiernie ją obciążyć. Utrzymanie wątroby w dobrej kondycji jest zatem fundamentem zdrowia i dobrego samopoczucia.
Co to znaczy, że wątroba jest otłuszczona i dlaczego warto działać?
O otłuszczonej wątrobie mówimy wówczas, gdy w hepatocytach – komórkach wątrobowych – gromadzą się drobne krople tłuszczu. Może to być następstwem zaburzeń w metabolizmie lipidów, często związanych z nieodpowiednimi nawykami żywieniowymi lub szkodliwym wpływem toksyn. Taki stan stanowi sygnał, że warto wprowadzić zmiany w stylu życia, aby ułatwić wątrobie jej codzienną pracę2.
Otłuszczona wątroba – od czego zacząć, by zredukować problem?
Gołym okiem nie możesz sprawdzić, w jakim stanie jest Twoja wątroba i czy to czas, w którym należy podjąć pewne kroki. Aby to ocenić, możesz wykonać badanie wątroby, np. enzymów wątrobowych (próby wątrobowe z krwi) lub USG2.
Jeśli jednak podejrzewasz, że Twoje codzienne nawyki mogą negatywnie wpływać na ten narząd, modyfikacje stylu życia możesz wprowadzić natychmiast. Również w celu utrzymania zdrowia wątroby. Najważniejsza jest zbilansowana dieta przyjazna dla wątroby i aktywność fizyczna.
Dieta odtłuszczająca wątrobę – co jeść, a czego unikać?
Odpowiednio dobrana dieta odtłuszczająca wątrobę jest jednym z fundamentów wspierania tego narządu. Aby zmniejszyć ilość nagromadzonego tłuszczu, zwróć uwagę na kilka zasad żywienia.
Regularność posiłków
Jedz regularnie, aby utrzymać stabilny poziom energii i uniknąć podjadania, a ostatni zaplanowany posiłek zjedz na co najmniej 3 godziny przed snem. Jedz w spokoju, staraj się nie rozpraszać telefonem czy telewizją i skończ, zanim poczujesz pełną sytość.
Co powinno znaleźć się na talerzu i w jakiej postaci?
Dieta na stłuszczenie wątroby to nie tylko wybór odpowiednich produktów, ale także sposób przygotowywania dań. Wybieraj zdrowe metody gotowania, takie jak:
- gotowanie na parze,
- duszenie,
- pieczenie.
Do każdego posiłku włączaj różnorodne, kolorowe warzywa lub owoce – minimum 400 g dziennie, z czego warzywa powinny dominować. Są bogate w witaminy, składniki mineralne oraz błonnik i zawierają mniejszą ilość cukrów prostych, w porównaniu do owoców.
Głównym źródłem węglowodanów powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe. Wybieraj produkty bogate w dobrej jakości białko, takie jak:
- ryby,
- chude mięso,
- rośliny strączkowe,
- produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu,
- jaja.
Pij minimum 2 litry płynów dziennie, najlepiej czystej wody i unikaj napojów dosładzanych.
Dieta na stłuszczenie wątroby – czego unikać?
Ogranicz smażenie i spożycie czerwonego mięsa oraz produktów przetworzonych. Tłuszcze zwierzęce zastępuj zdrowymi olejami roślinnymi, np. oliwą, pamiętając o umiarze. Unikaj nadmiernego spożywania soli, fast foodów, słonych i słodkich przekąsek, produktów cukierniczych oraz dań instant.
Odtłuszczanie wątroby poprzez ruch – na jakie ćwiczenia postawić?
Regularna aktywność fizyczna to jeden z najskuteczniejszych sposobów wspierania procesu odtłuszczania wątroby. Ruch przyczynia się do redukcji nagromadzonego tłuszczu w komórkach wątroby oraz poprawia ogólną kondycję organizmu. Pomaga m.in. w poprawie wrażliwości na insulinę oraz wspiera utratę zbędnych kilogramów.
Rekomendowaną formą aktywności fizycznej na odtłuszczanie wątroby są ćwiczenia aerobowe, takie jak:
- spacery,
- jazda na rowerze,
- bieganie,
- pływanie.
Wystarczy, że poświęcisz około 20-45 minut na umiarkowaną aktywność (np. szybki marsz, jazda na rowerze) lub 10-20 minut na treningi o wysokiej intensywności (np. bieganie) dziennie. Pamiętaj, że każdy organizm reaguje inaczej na wysiłek, dlatego warto opracować indywidualny plan ćwiczeń – najlepiej we współpracy ze specjalistą4.
Suplementacja na wsparcie wątroby – co wybrać?
Dieta i ruch to podstawy, o które warto zadbać, by utrzymać zdrową wątrobę. Dodatkowo pomóc może odpowiednio dobrana suplementacja.
Przy wyborze suplementu diety, najważniejsze jest przeanalizowanie zawartych w preparacie składników aktywnych. Zwróć uwagę na zawartość choliny, która przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu tłuszczów5. Pomóc mogą również ekstrakty roślinne, takie jak:
- ekstrakt z liści karczocha – wspiera procesy detoksykacyjne6 i przyczynia się do utrzymania prawidłowej masy ciała7,
- ekstrakt z liści ostrokrzewu paragwajskiego – wspomaga metabolizm lipidów8 i kontrolę wagi9,
- ekstrakt z kłącza ostryżu długiego – pomaga zapobiec gromadzeniu się tłuszczów i ułatwia ich usuwanie przez wątrobę10.
Jak długo trwa odtłuszczanie wątroby?
Otłuszczenie wątroby nie pojawia się po jednym tłustym posiłku – to proces, który bywa wynikiem powtarzających się, niewłaściwych nawyków. Jak długo trwa odtłuszczanie wątroby? Odwrócenie tego procesu może zająć kilka tygodni2. Ważne jest, aby zachować konsekwencję w działaniach i wyeliminować czynniki, które wpłynęły na gromadzenie się tłuszczu (niewłaściwa dieta, używki). Pamiętaj, żeby dbać o kondycję wątroby na co dzień. Dzięki temu dłużej utrzymasz ją w zdrowiu.
-
1
Juszczyk J., Wątroba – gdzie się znajduje, budowa, funkcje, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50948,watroba-gdzie-sie-znajduje-budowa-funkcje [Dostęp online: 14.03.2025]
-
2
Wiercińska M., Stłuszczenie wątroby – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/326342,stluszczenie-watroby-objawy-przyczyny-leczenie [Dostęp online: 14.03.2025]
-
3
Taraszewska A.M i in., Żywienie w chorobie stłuszczeniowej wątroby, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, s. 34-36, Warszawa 2022: https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2022/11/4.-Zywienie-w-chorobie-stluszczeniowej.pdf
-
4
Mach T. Niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby w: Interna Szczeklika 2016, Medycyna Praktyczna. Kraków; 2016; https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.7.11.
-
5
Cholina przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu tłuszczów.
-
6
Ekstrakt z liści karczocha wspiera procesy detoksykacji.
-
7
Ekstrakt z liści karczocha przyczynia się do utrzymania właściwej masy ciała.
-
8
Ekstrakt z liści ostrokrzewu paragwajskiego przyczynia się do utrzymania prawidłowej masy ciała.
-
9
Ekstrakt z liści ostrokrzewu paragwajskiego sprzyja rozpadowi lipidów.
-
10
Ekstrakt z kłącza ostryżu długiego wspiera w zapobieganiu gromadzenia się tłuszczów i ułatwia ich usuwanie przez wątrobę.